سێ دەیەی دوور و درێژە بای گردەکانیان بەسەر کوردستاندا کێشاوە، لەگەڵ ئەوەشدا تۆزی قەیرانەکان هێشتا لە هەوای خاکدا ماوەتەوە. گەلی کورد شایەتحاڵی حکومەتێک بووە نەیتوانیوە سوود لە چەندین دەرفەت وەرگرێ کە گەلەکەی بە دڵ سافیەوە پێیانی داوە، حکومەتێک کە هیوا و خەونی میللەتێکی پێ سپێردراوە، لەگەڵ ئەوەشدا حکومەتێک کە بەردەوام لەسەر ڕێبازێکی لەرزۆک بووە. حکومەتی هەرێمی کوردستان، لە ماوەی 30 ساڵدا، قەیرانەکانی قوڵتر کردووە نەک چارەسەر، بێهیوایی خستۆتە ناخی تاک بە تاکی میللەت نەک پێشکەوتن.
ئێستاش کە دەنگدانەوەی شکستەکانی ڕابردوو هێشتا دەنگ دەداتەوە، دیسانەوە لەبەردەم هەڵبژاردنێکی دیکەدا وەستاوین. هەمان ڕووخسار، هەمان دەنگ، لە گردەکانیان دێنە خوارەوە بۆ ماڵ بە ماڵ، داوای دەنگ و متمانەی چەندبارەمان دەکەنەوە، بەڵام بەڕاست ئەمجارە دروشمی هەڵبژاردنتان چییە؟ دوای سێ دەیە لە گێژاو، دەتوانی چی بەو خەڵکە بڵێیت کە تۆ شکستت هێنا لە خزمەتکردنی میللەت؟
دروشمی هەڵبژاردن بۆ ئیلهامبەخشین و هیوا و بەرجەستەکردنی دیدگایەکە بۆ داهاتوو. بەڵام بە چ ڕوێک دێنەوە باسی پێدانەوەی متمانە دەکەن لە کاتێکدا میللەت نوقم بووە لەو پیسیانە لەماوەی سی ساڵدا دروستتان کردووە؟ بە چ ڕوێک داوای متمانەی چەندبارە دەکەن لەکاتێکدا حوکمڕانیتان هاوتای چەقبەستن و قەیران و شکست بووە؟ خەڵک شایەنی خزمەت و خۆشگوزەرانین وەک لە بەڵێنی دوبارە.
ساڵانێکە خەڵک سەبریان هەبووە و بەرگەی ناسەقامگیری ئابووری و پارچەپارچەبوونی سیاسی و نەبوونی خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکانیان گرتووە. بەڵام سەرەڕای هەموو ئەمانە، بە خۆڕاگری ماونەتەوە، دەستیان بەو باوەڕە گرتووە کە ڕەنگە سبەی باشتر بێت. بەڵام لەگەڵ نزیکبوونەوەی هەڵبژاردنەکان، پرسیارێک دێتە ئاراوە کە ئەم خۆڕاگرییە تا چەند دەتوانێت لە بەرامبەر بەردەوامی کەمتەرخەمیدا بمێنێتەوە؟ چەند ساڵیتر داوای متمانە دەکەیت لەکاتێکدا ڕۆژ بە ڕۆژ میللەت زیاتر لە بارودۆخی خراپدا ڕۆدەچێت؟
دروشمی هەڵبژاردنەکەت چییە حکومەتی هەرێم؟ ئایا هەمان ئەو درۆیانەیە کە چەندین ساڵە دەیانبیستین؟ ئایا هێشتا بەڵێنی خۆشگوزەرانی دەدەیت لە کاتێکدا خاوەن هەزاران گەنجی بەهرەدار و خوێندەواری بێ کاری؟ باسی چاکسازی دەکەیت لە کاتێکدا جگە لە دواکەوتن و گەڕانەوە بۆ دواوە زیاترمان لێت نەبینی، بەڕاست تا کەی یاری بە متمانەی ملیۆنان کەس دەکەن؟
بێ شەرمانە دێنەوە ناو خەڵک کە لەجیاتی بانگەشە بە سەری بەرز و لیستی دەستکەوتەکان، داوای دەرفەتیتر دەکەن وەک ئەوەی سی ساڵ کەم بووبێ بۆ گۆڕانکاری، چیت کردووە بەو چانسە بێشومارانەی کە پێشتر پێت دراوە؟ گەل متمانەی بەڕێوەبردنی حوکمڕانی بە ئێوە بەخشیوە، بەڵام ئێوە ئەو دەسەڵاتەتان بۆ خزمەتی خۆتان بەکارهێناوە وەک لە خەڵک.
کەواتە کە ئێستا لەبەردەممان وەستاون، داوای دەنگی ئێمە دەکەن، ئێمە لێتان دەپرسین: دروشمی هەڵبژاردنتان چییە؟ چ وشەیەک هەڵدەبژێریت بۆ داپۆشینی واقیعی شکستەکانت؟ هەر بەڕاست میللەت شایەنی ئەوەیە؟ ئەوان شایەنی سەرکردایەتییەکن کە پابەند بێت بە خۆشگوزەرانی خەڵکەوە، سەرکردایەتییەک کە ئامادەبێت بەرژەوەندییەکانی خۆی بکاتە قوربانی بەرژەوەندی گشتی.
کاتی ئەوە هاتووە بزانن کە خەڵک پێویستی بە دروشمەکانی ئێوە نەماوە، پێویستیان بە کردار هەیە، پێویستیان بە گۆڕانکارییە و پێویستیان بە حکومەتێکە بەڕاستی کار لەسەر بەڵێنەکان بکات. تا ئەو کاتەی نەتوانیت ئەوە پێشکەش بە میللەت بکەیت، دروشمەکانت تەنها بەو شێوەیە وەک درۆیەکی ڕوون لای خەڵک دەمێننەوە- وشەی بێ کردار، ناتوانن ئەو ڕاستییە بشارنەوە کە ئێوە فەشەلتان هێنا لە حوکمڕانی.
نووسینی : محمد بەشایی
