لەبارەی كەمئاوی و بەفیڕۆدانی ئاوی خواردنەوە ڕونکردنەوە دەدرێت

لڤین:

بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی ئاو و ئاوەڕۆی هەرێم لەبارەی کەم ئاوی و بەفیڕۆدانی ئاوی خواردنەوە لە هەرێم ڕونکردنەوەیەکی بڵاو کردەوە و ڕایگەیاندووە،” حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە رێگەی وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزارەوە ڕۆژانە ملیۆنێك و ٩٠٠ هەزار تا دوو ملیۆن و ١٠٠ هەزار مەتر سێجا ئاوی خواردنەوە دابین دەكات، لەكاتێكدا بە گوێرەی ستانداردی جیهانی، پێویستە ٢٠٠ تا ٢٥٠ لیتر ئاو دابین بكرێت، بەڵام ئێستا ئێمە لە سەرووی ٣٠٠ لیترەوە ئاوی خواردنەوە دابین دەكەین، ئەم بڕەش زۆر زیاترە لە پێداویستی هەر هاووڵاتییەك و لەگەڵ ئەوەشدا بەهۆی بەرزبوونەوەی پلەكانی گەرما، خواست لەسەر ئاو زیاد دەكات بە تایبەتی بەهۆی فێنككەرەوە و چالاكییە هەمەجۆرەكانی ناو ماڵ و ئاودانی باخچەكان و شۆردنی پێش دەرگە و كۆڵان و ئۆتۆمبێل و دەیان جۆری دیكەی بەكارهێنان و بەفیڕۆدانی ئاو، هەروەها بەهۆی بەرزبوونەوەی پلەكانی گەرما كاتژمێرەكانی كارەبا كەم دەبنەوە كە بەشێوەی پچڕپچڕ دەبێت، بۆیە ئەمانە گرفتی كەمئاوی دروست دەكەن.”

ئاماژە بەوەیش دراوە،” شاری هەولێر سێ پرۆژەی ئاوی هەیە كە كارەبای بەردەوامیان بۆ دابین كراوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ١١٩٠ بیری ئاو هەن، نزیكەی ( ٣٠٪ ) یان دوو كارەبایان هەیە و نزیكەی ١٠٠ بیریشیان كارەبای مۆلیدە و نیشتمانیان هەیە و زیاتر لە شەشسەد بیریشیان تەنیا یەك كارەبایان هەیە، كێشەكان زیاتر لەو بیرانەن كە یەك كارەبایان هەیە، چونكە بەشێوەی پچڕپچڕ كارەبایان بۆ دێتەوە و ئەمەش وا دەكات ئاوی پێویست نەگاتە هەموو ماڵەكان، كاتێك تۆڕەكانی ئاو پڕ دەبن بەهۆی پچڕانی كارەباوە، دووبارە بەتاڵ دەبنەوە و ئاو ناگاتە ماڵەكان، بە تایبەتی ئەو ماڵانەی دوور لە سەرچاوەكەن زیاتر گرفتیان بۆ دروست دەبێت، بۆ ئەو مەبەستە زیاتر لە ١٠٠٠ مۆلیدەمان لە سەرتاسەری كوردستاندا لەسەر بیرەكانی ئاو داناوە تا گرفتی كەم ئاوی روو نەدات.”

هەروەها هاتووە،” لەگەڵ ئەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بەرپرسیارە لە دابینكردنی ئاوی خواردنەوە، بەڵام ئەو بەرپرسیارێتییە بەشێكی دەكەوێتە ئەستۆی هاووڵاتییانیش، چونكە لایەنی دووەم (هاووڵاتییان) كە خزمەتگوزاریی ئاو وەردەگرن، بەوە بەرپرسیارێتی هاوبەشیان لەگەڵ حكوومەتدا دەبێت، بۆیە پێویستە هاوبەشانی ئاو، لەپێناو رێگریكردن لە گرفتی كەمئاوی و هاوكاریكردنی حكوومەت، پێوەری ئاو و تەوافەی ناو تەنكی ببەستن لەگەڵ رێكخستنەوەی ئەو بڕە ئاوەی دەدرێتە باخچەكان نابێت بە هەدەر بدرێت و كە زۆربەی شوێنەكان سۆندەی ئاو لەناو باخچەكان بە كراوەیی جێدەهێڵن ئەمەش دەبێتە هۆی بەفیرۆدانی ئاوێكی زۆر و كاریگەری لەسەر ماڵەكانی دیكە دەبێت، هەروەها دەبێت پێویستە دایكان و باوكان منداڵەكانیان هۆشیار بكەنەوە كە ئاو بە فیڕۆ نەدەن، پێویستە هاوبەشانی ئاو بە هەموو شێوەیەك دوور بكەونەوە شۆردنی ئۆتۆمبێل بە ئاوی خاوێن، مەگەر لە حاڵەتی زۆر پێویست نەبێت نابێت كۆڵان و پێش دەرگەكان بشۆردرێن كە بەگوێرەی بەدوادچوونەكانمان زۆرترین ئاو لەو بابەتانە بەفیڕۆ دەچێت و ئەمە بووەتە هۆی دابەزینی ئاستی ئاو و دروستكردنی گرفتی كەمئاوی لەو شوێنانە.”

لە بەشێکی تری ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە،” دیاردەی وشكەساڵی، كاریگەری گەورەی لەسەر ئەو دابەزینی ئاستی ئاو هەیە و كێشەكانی گەورەتر كردووە بەوەی ئاستی ئاوی ژێر زەوی بە بەردەوامی لە دابەزیندایە، ئەگەر جاران لە دەشتەكان بووە، ئێستا لە ناوچە شاخاوییەكان، كانیاو و كارێزەكان و بیرەكانی ناوچە شاخاوییەكان، هەموویان ئاستی ئاویان دابەزیوە، تەنانەت هەندێك لە كانییەكان وشك بوونە و بەشێكی كارێزەكانیش چاوەكانیان داخراون، بۆیە داوا لە هاووڵاتییان دەكەین بە هەموو شێوەیەك دەست بە ئاوەوە بگرن و زێدەڕۆیی لە بەكارهێنانیدا نەكەن، بۆ ئەوەی بتوانین ئاو بۆ هەموو ماڵەكان دابین بكەین.”

لە کۆتایی ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە،” ئێمە وەك حكوومەت بە هەموو شێوەیەك هەوڵ دەدەین ئاستی دابینكردنی ئاو زیاد بكەین و گرفتەكان چارەسەر بكەین، وەك ئاماژەمان پێی كرد زیاد لە پێویستی هاووڵاتییان ئاو بەرهەم هاتووە، بەڵام دیارە ڕێژەیەكی زۆری ئەو ئاوە لەلایەن هاووڵاتییانەوە بەفیرۆ دەدرێت، بۆیە بەشێكی ئەو ئەرك و بەرپرسیارێتییەكە راستەوخۆ دەكەوێتە سەرشانی هاووڵاتییانیش بەوەی پێویستە ئاو بەفیڕۆ نەدەن و رێز لەو سامانە نیشتمانییە بگرن، چونكە حكوومەت زیاد لە پێویستی هەر هاووڵاتییەك ئاوی خواردنەوەی دابینكردووە، بەڵام هاووڵاتییان زێدەڕۆیی لە بەكارهێنانیدا دەكەن.”