نی ڕووچی:

هەڵبژاردنی مێژوو، خەڵک و داهاتوو سەدەی شکۆداری پارتی کۆمۆنیستی چین

لڤین: نی ڕووچی کۆنسوڵی گشتی کۆماری چینی میللی لە هەولێر

حیزبی شیوعی چینی ڕەگی لە خاک و خەڵکی چیندا داکوتاوە بە ئەرکەکەی بۆ گەڕان بەدوای بەختەوەری بۆ گەلی چین و گەنجکردنەوەی نەتەوەی چین . گەشە و گۆڕانکارییەکانی چین لە ماوەی سەدەی ڕابردوودا لە مێژە سەلماندوویەتی کە حیزبی شیوعی چینی هەڵبژاردەی مێژووە، هەڵبژاردەی خەڵکە، هەڵبژاردەی داهاتووە.

۱- هەڵبژاردنی مێژوو

لە سەرەتای جەنگی ئەفیون ەوە لە ساڵی 1840 دا ، بە حوکمی بنەماڵەی چینگ پووشوتاو ، چین نەیتوانی وەڵامی دەستدرێژیی دەسەڵاتە داگیرکاریەکانی ڕۆژئاوا بداتەوە و وردە وردە کەوتە زەلکە بازی کۆمەڵگای نیمچە کۆلۆنیالی و نیمچە فیوداڵییەوە ، نەتەوەی چینیش تووشی کارەساتێکی قووڵ بوو . پێش دامەزراندنی ( حیزبی شیوعی چینی ), بۆ ئەوەی چارەنووسی میللەت ڕزگار بکات و وڵات بەهێز بکات، هێزە ئایدۆلۆژی و سیاسییە جۆراوجۆرەکان هەنگاویان نا بۆ قۆناغی مێژوو، هەوڵ و گەڕانیان ئەنجام دا هەندێکیان بانگەشەی سیستمی پاشایەتی دەستوورییان کرد، هەندێک لە سیستمی کۆماری دیموکراتی.

هەندێک لایەنگری ڕزگارکردنی وڵات بوون بە پیشەسازی و هەندێکیش بە زانستەوە داکۆکییان لە ڕزگارکردنی وڵات دەکرد لەگەڵ ئەوەشدا هەموویان شکستیان هێنا وڵات لە ژێر ئاژاوەی حوکمی فریودراو و دەستدرێژی ئیمپریالیستی سوپادا هەژار و لاواز بوو . کۆمەڵگە بە تەواوی پەرتەوازە بوو و باری نێودەوڵەتی لە خوارەوە بوو . چین کە وڵاتێکە مێژوو و شارستانیەتی 5000 ساڵەی هەیە، جارێک دەسەڵاتی ژمارە 1 لە جیهانی کۆندا بە “پیاوی نەخۆش لە ڕۆژهەڵاتی ئاسیا” ناودەبرێن کاتەکانی گۆڕان داوای هێزی گۆڕان دەکات ، چینی پارچە پارچەش داوای هێزێک دەکات کە لەبنەڕەتەوە دەتوانێت کۆمەڵگا تێکەڵ بکات و نەتەوەی چینی یەکبگرێت . لە شەپۆلی بێداری نەتەوەییدا مارکسیزم لە دوای شۆڕشی ئۆکتۆبەری ڕوسیاوە بە چین ناسرا. پاشان (حیزبی شیوعی چینی ) لە مانگی تەموزی ساڵی 1921 دامەزرا، پاشان بە خێرایی بوو بە هێزی پێشەنگ لە شۆڕشی دیموکراتی چیندا لەو کاتەوە خەباتی گەلی چین بۆ سەربەخۆیی نەتەوەیی، ڕزگاری مرۆڤ،

خۆشگوزەرانی وڵات. خۆشی خەڵک ئێسکی پشتی خۆی دۆزیەوە، ڕۆحی گەلی چین لە ناچالاکیەوە گۆڕا بۆ ڕۆحی گەلێکی چالاک. لە ماوەی 14 ساڵی شەڕی بەرەرگرتن لە دژی دەستدرێژی ژاپۆن لە ساڵی 1931 بۆ 1945 وەک بەشێک لە جەنگی جیهانی دووەم و مانەوەی سەرەکی خۆڕزگارکەری نەتەوەی چین ، وای لە بەرەی یەکگرتووی نەتەوەیی کرد کە بگاتە سەرکەوتنێکی ڕەها.

٢- هەڵبژاردنی خەڵک

کاتێک کە ( حیزبی شیوعی چینی ) لەدایک بوو، تەنها زیاتر لە 50 ئەندامی پارتی هەبوو، تەنها 13 نوێنەریان لە یەکەم ئەنجوومەنی پارتیدا هەبوو بەڵام ئێستا گەشەی کردووە بۆ گەورەترین پارتی سیاسی جیهان کە زیاتر لە 90 ملیۆن ئەندامی هەیە بە پشتیوانی خەڵک وەک متمانەی بنەڕەتی بۆ گەورەبوونی حیزب ، کەبەسەر سەختی و کۆسپەکانیدا سەرکەوت ، یەک لەدوای یەک سەرکەوتنی بەدەستهێنا لە ماوەی ساڵانی شۆڕشگێڕیی دوور و درێژدا ، کۆمۆنیستەکانی چین ، لەگەڵ هەڤاڵ ماو زێدۆنگ وەک نوێنەری سەرەکی ، بنەما سەرەکییەکانی مارکسیزم – لینینیزمیان تێکەڵ بە پراکتیزەکانی شۆڕشی چین کرد . دوای 28 ساڵ لە شۆڕش، لە ساڵی 1949 دا کۆماری گەلی چین دامەزرا، ئەمەش وای لە گەلی چین کرد هەستنە سەر پێ لە کۆتاییەکانی دەیەی سالي 1970 دا، کۆمۆنیستەکانی چین، لەگەڵ هەڤاڵ دینگ شیاپینگ وەک نوێنەری سەرەکی کۆی ئەزموونەکان لە دامەزراندنی چینی نوێوە ، بڕیاری مێژوویی دا کە دروستکردنی ئابووری وەک ئەرکی ناوەندی حیزب وەربسەپێ و سیاسەتی ” ڕیفۆرم و کرانەوە ” جێبەجێ بکات ، کە بە تایبەتمەندی چینییەوە سۆشیالیزمی دروستکرد و گەلی چینی بەرەو دەوڵەمەندبوون برد.

لەو کاتەوە سۆشیالیزم بە تایبەتمەندی چینییەوە بە بەردەوامی پەرەی سەندووە و لە ژێر سەرکردایەتی حیزبدا باشتر بووە تەنیا لە ماوەی 40 ساڵدا چین بە پرۆسەی پێشکەوتنی وڵاتانی ڕۆژئاواوە کە سەدان ساڵیان بە سەردا بردووە چین گرتویانتە بەر کە موعجیزەی گەشەی خێرای ئابووری و سەقامگیریی کۆمەڵایەتی درێژخایەنی دروست کرد .

بەبێ حیزبی شیوعی چینی چینێکی نوێ و هیچ سۆشیالیزمێک بە تایبەتمەندی چینی و نوێکردنەوەی مەزنی نەتەوەی چینی بوونی نییە. ئەمە ئەو دەرئەنجامەی کە مێژوو و گەل دەیکێشن تەنانەت ڕاپرسییەکانی ڕۆژئاوا نیشانی دا کە  حیزبی شیوعی چینی بردیەوە.

٣- هەڵبژاردنی داهاتوو

مێژوو و هەڵبژاردنی گەل هەمیشەیی نیە، بەڵکو کردارێکی بەردەوامە. سکرتێری گشتی حیزبی شیوعی چینی بەڕێز شی جینپینگ ئاماژەی بەوە کردووە كه کات پرسیارەکان دەچەسپێنن و ئێمە تاقیکەرەوەی خەڵکین ئەمەش ڕاستییەکی قوڵ ئاشکرا دەکات:

حیزبی شیوعی چینی دەبێت لەگەڵ ڕەوتی کاتەکاندا بەردەوام هەنگاو هەڵێنێت و شۆڕشی خۆئامانجداری بکات، بۆ تێپەڕاندنی تاقیکردنەوەی مێژوو و گەل. دەستکەوتەکانی بیناسازی چین ئەوە نیشان دەدات کە سیاسەتی ( حیزبی شیوعی چینی ) لەگەڵ یاسای گەشەپێدانی مێژوو و ڕەوتی ئەو کاتانەدا یەکدەگرێتەوە. لە 18 ەمین کۆنگرەی نەتەوەیی حیزبی شیوعی چینی ( 2012 ) ەوە ، سۆسیالیزم بە تایبەتمەندی چینییەوە چووە سەردەمێکی نوێوە ، مێژوو ئەرکی نوێی بە پارتەکە بەخشیوە. کۆمیتەی ناوەندی لەگەڵ هەڤاڵ شی جینپینگ وەک ناوکی خۆی هەماهەنگی ” پلانی یەکخەری پێنج بواری ” بۆ سەرخستنی پێشکەوتنی ئابووری ، سیاسی ، فەرهەنگی ، کۆمەڵایەتی و ئیکۆلۆجی ، بەرزکردەوە ” ستراتیژی گشتگیری چوار سەروبن ” کە ئاماژەیە بۆ بنیاتنانی گشتگیری کۆمەڵگای مامناوەندی سەرفراز و قوڵکردنەوەی چاکسازی و حوکمڕانی وڵات بەپێی یاسا و سەپاندنی توندی حیزبی بۆ ئەوەی حیزب و نەتەوە دەستکەوتی مێژوویی و گۆڕانکارییان بە دەستەوە بێت . کۆنگرەی نەتەوەیی 19ی 2017ی ( حیزبی شیوعی چینی ) پێشنیاری کرد کە مۆدێرنکردنی سۆشیالیستی لە بنەڕەتدا تا ساڵی 2035 هەست پێ بکرێت، چین تا ناوەڕاستی سەدەی 21 دەبێتە وڵاتێکی خۆشباوەڕ، بەهێز، دیموکراتی، پێشکەوتوو، کلتوری، هاورەنگ و

جوان و سەردەمیانەیە. ( حیزبی شیوعی چینی ) لە ساڵی 2020 دا پلانی 14ی پێنج ساڵی (2021-2025) بۆ گەشەپێدانی ئابوری و کۆمەڵایەتی نەتەوەیی و ئامانجە دوورمەوداکان لە ماوەی ساڵی 2035 دا خستە پێشەوە، ئەوەش زیاتر نەخشە ڕێگا مەزنەکەی بۆ بەمۆدێرنکردنی سۆشیالیستی ڕوون کردەوە.

زیادبوونی هەستی قازانج و خۆشی و سەلامەتی خەڵک ئەوە نیشان دەدات کە هەڵوێستی سیاسی بنەڕەتی ی.ن.ک لە دانانی خەڵک لە سەنتەردا لە گەڵ خەونی خەڵک دایە بۆ ژیانێکی باشتر لە داهاتوودا، لە ساڵی 2020 دا چین پێشەنگی لە خۆگرتنی پەتای کۆڤید 19 دا بە ڕابەرایەتی بەهێزی سەرۆک شی و سی پی سی. لەگەڵ دەرون کاری بەرهەمهێنانی 101.6 تریلیۆن یوان، کە 2,3٪ زیادی کردووە بەسەر ساڵی 2019دا، چین بووە تاکە ئابووری سەرەکی لە جیهاندا کە گەشەی ئابووری ئەرێنی هەیە شەڕی دژی هەژاری سەرکەوتنی تەواوی بەدەستهێنا و هەژاری ڕەها لەناوبرا لە کاتی “چاکسازی و کرانەوە”وە، ڕێژەی هەژاری لادێی چین 770 ملیۆن کەمی کردووە ، کە بووە بە و وڵاتەی کە گەورەترین کەمبوونەوەی هەژاری لە جیهاندا هەیە. هەروەها یەکەم وڵاتی گەشەسەندووی تەواو کرد کە ئامانجی کەمکردنەوەی هەژاری ئامانجەکانی پەرەپێدانی هەزارەی نەتەوە یەکلانەکەی تەواو کرد کە زیاتر لە 70 ٪ بەشداری دەکات بۆ کەمکردنەوەی هەژاری جیهانی. لەگەڵ ئەو دەستکەوتە مێژووییە گەورەیەی کە لە بنیاتنانی کۆمەڵگەیەکی مامناوەندی خۆشباوەڕدا لە هەموو ڕوویەکیەوە بەدەست هێنا ، ( حیزبی شیوعی چینی ) زیاتر و زیاتر پشتگیری پتەوی گەلی چینی بەدەست هێنا، هەرگیز نازانیت پێڵاوەکانت دەگونجێت یان نا هەتا لەبەریان نەکەیت؟” کردارکردن تاکە

تەرتیبی تاقیکردنەوەی ڕاستییە و هەموو وڵاتێک مافی هەڵبژاردنی ئەو ڕێچکەیە کە لەگەڵ هەلومەرجە نەتەوەییەکانی خۆیدا گونجاوە. لە 100 ساڵی ڕابردوودا مێژوو و خەڵک ( حیزبی شیوعی چینی ) یان وەک کڵاسی هێزی پێشەنگ هەڵبژارد. دوای هەوڵدانە درێژخایەن و پڕ لە تێکۆشانەکان. بە گشتی دەستیان کرد بە ڕێگای سۆشیالیزم بە تایبەتمەندی چینی و بازدانێکی گەورەیان بەدەست هێنا لە بەدەستهێنانی کاتەکان بۆ سەرکردایەتی کردنی کاتەکان.

هەندێك هۆکار هەن بۆ ئەوەی باوەڕ بەوە بهێنن کە ( حیزبی شیوعی چینی ) هەمیشە هەڵوێستێکی پێش وەختەي خەبات و دۆخی دەروونی بێ ووچانە و بەرپرسیارێتی شۆڕشی خۆسەری یوشان بکات و هەمیشە لە ڕیزی پێشەوەی کاتەکاندا بێت بە ڕابەرایەتی ( حیزبی شیوعی چینی )، پێشکەوتوخواز، بەهێز، دیموکراتی و کلتوری و چینێکی هاوهەڵوێست و جوانی مۆدێرن بە دڵنیاییەوە لە ڕۆژهەڵاتی جیهاندا دەبينرێت.



Notice: Undefined index: img in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-avatar.php on line 4

Notice: Undefined index: show_social_web in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-socialmedia.php on line 6

Notice: Undefined index: show_social_mail in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-socialmedia.php on line 7

Notice: Undefined index: show_social_phone in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-socialmedia.php on line 8

Notice: Undefined index: type in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-name.php on line 20

Notice: Undefined index: type in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-name.php on line 21

Notice: Undefined index: type in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-name.php on line 22

Notice: Undefined index: bio in /home/new.lvinpress.com/public_html/wp-content/plugins/molongui-authorship/public/views/parts/html-author-box-bio.php on line 21

بابەتی پەیوەندیدار

زیاتر بخوێنەوە
Close
Back to top button